Rusya Devlet Başkanı Putin’in geçtiğimiz yılın Şubat ayında verdiği buyruk ile başlayan kanlı savaş can almaya devam ediyor.
Ukrayna’nın aylardır beklenen taarruzunun başlaması ve çatışmanın Karadeniz’e de sıçramasının akabinde tansiyon tepe yaptı. Tahıl mutabakatının uzatılmaması ise milyonlarca insanın temel besine erişimine darbe vurdu.
Karadeniz’deki tahıl muahedesinin tekrar devreye girebilmesi için masada pek çok plan var.
ABD merkezli Wall Street Journal’ın Washington’ın alternatif bir rota belirlemek için Türkiye ile görüştüğünü yazmasının akabinde Rusya’nın planı da sızmıştı.
Tahıl Koridoru muahedesi, Türkiye ve BM arabuluculuğunda 27 Temmuz 2022’de imzalanmıştı. Muahede gereği Ukrayna’nın Odessa, Çernomorsk ve Yuzhne limanlarından gelen eserler İstanbul Boğazı’nda; BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna’dan heyetlerin şahsen gemiye çıkarak yaptığı kontrollere tabi tutuluyordu… (Fotoğraf: AFP)
Rusya’nın da kendi alternatif planını oluşturduğu ve bu kapsamda Türkiye ile görüşmeler gerçekleştirdiği de sıkça lisana getirilmişti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama ile plan resmen dünyaya ilan edildi.
PLANIN MERKEZİNDE TÜRKİYE VAR
Moskova, plan kapsamında Rusya’nın Katar’ın mali takviyesiyle Türkiye’ye indirimli fiyatla bir milyon ton tahıl göndereceğini, bu tahılın Türkiye’de işlenerek en çok muhtaçlık sahibi ülkelere gönderileceğini duyurdu.
Aynı açıklamada Lavrov ve Türk mevkidaşı Hakan Fidan’ın yapacakları görüşmede mevzuyu masaya yatıracakları bilgisine de yer verildi.
BAKAN FİDAN BUGÜN MOSKOVA’YA GİDİYOR
Açıklamanın Bakan Fidan’ın Moskova ziyaretinden saatler evvel yapılması ise dikkatlerden kaçmadı.
Dışişleri Bakanlığı Fidan’ın Rusya ziyaretine ait dün resmi sitesi üzerinden bir açıklama yayınlamış ve şu sözlere yer vermişti;
‘Sayın Bakanımız, 31 Ağustos-1 Eylül 2023 tarihlerinde Rusya Federasyonu’na bir çalışma ziyareti gerçekleştirecektir. Ziyaret kapsamında ikili bağlantılarımızın gündemindeki mevzular başta olmak üzere bölgesel ve global gelişmelere dair istişarelerde bulunulması öngörülmektedir.’
İlk başta 120 gün mühletle yapılan muahede evvel 19 Kasım 2022’de, akabinde 19 Mart 2023’te uzatılmıştı. Birinci imzanın atılmasından beri geçen 355 günde 1004 gemi toplam 1144 sefer yaptı. İstanbul Boğazı’ndan 32.8 milyon ton tahıl taşındı.
DÜNYANIN GÖZÜ ERDOĞAN – PUTİN ZİRVESİNDE
Önümüzdeki günlerde yapılması beklenen Erdoğan – Putin doruğunda ise bu planın resmiyet kazanabileceği lisana getiriliyor.
Ankara ve Moskova görüşmenin yapılacağını teyit etmiş durumda. Lakin şimdi resmi bir tarih açıklanmış değil.
ABD merkezli Bloomberg kritik görüşmenin 8 Eylül’de Rusya’da yapılabileceğini bildirmiş, Londra merkezli Middle East Eye ise görüşmenin 4 Eylül’de yapılacağını yazmıştı.